Vitaliteit Nederlandse bodems onder druk

Het gaat niet goed met de vitaliteit van Nederlandse landbouw-, bos- en natuurbodems. 

Dat blijkt uit het advies ‘De bodem bereikt?!’ van de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) dat vandaag aan minister Schouten is aangeboden.

Schaduwzijde goede Nederlandse landbouw

De Rli wijst de intensieve landbouw als een van de veroorzakers van die teruglopende vitaliteit. ‘Een van de oorzaken is dat de Nederlandse landbouw zo enorm goed is’, zo verwoordde Rli-lid en landbouweconoom Krijn Poppe in het radioprogamma Met het Oog op Morgen. ‘Maar dat heeft dus ook deze belangrijke schaduwzijde.’

De Rli wijst daarnaast op de aanwezigheid in de bodem van gevaarlijke stoffen als PFAS, microplastics en bestrijdingsmiddelen. Klimaatverandering kan de bodemproblematiek bovendien verergeren. Door een hogere bodemtemperatuur breekt organische stof sneller af.

Bodemfuncties combineren

Het combineren van meerdere bodemfuncties tegelijk is een van de adviezen die de Rli aandraagt. Zo kunnen de functie van landbouw en opslag van koolstof goed samengaan. Of bos en de opslag van water.

De Rli adviseert daarnaast om de bodem uitgangspunt te laten zijn bij het bepalen van de functies. Nu gebeurt dat niet altijd, zegt Krijn Poppe. ‘Er zijn plekken waar je beter melkveehouderij kunt doen dan akkerbouw en omgekeerd. En dan heb ik het nog niet over het gebruik van goede gronden voor datacentra of zonnevelden.’

Gebruik van drijfmest uitfaseren

De Rli stelt in haar advies onder meer voor de mestwetgeving aan te passen. Zo zou de mestkwaliteit veel beter moeten worden afgestemd op de bodemkwaliteit door gescheiden mestopvang en verbeterde aanwending. Een oplossing hiervoor zou kunnen zijn om het gebruik van drijfmest uit te faseren via wetgeving.

Ook zou de overheid bij pachtgronden meer kunnen letten op het duurzaam verpachten van de grond.