Koeien begrijpen virtuele afrastering in een week

Koeien begrijpen binnen een week hoe ze moeten omgaan met een virtuele afrastering.

Dat is de ervaring van veehouder Robin Mens die in het Vlaamse Balen samen met de universiteit van Leuven een praktijkproef uitvoert met draadloze afrastering.

Geluid- en stroomsignaal

In de proef in het natuurgebied Scheps bij Balen kregen afgelopen jaar 9 zoogkoeien en een stier een halsband om met gps. Als de dieren buiten een vooraf aangegeven gebied komen, krijgen ze eerst een geluidsignaal te horen om terug te keren. De toonhoogte van dat geluidsignaal wordt hoger als ze de grens dichter naderen. Als ze daarop niet reageren, krijgen ze een stroomsignaal dat 30 tot 50 keer minder sterk is in vergelijking met conventionele schrikdraadsystemen. Om de levensduur van de sensoren te verlengen zijn ze voorzien van zonnecellen.

Koe zoekt de grens op

‘In een week hadden de koeien het systeem door’, aldus Mens. ‘Sterker nog, de koeien leerden zichzelf tot hoe hoog ze de geluidspiepjes konden laten gaan, voordat ze een stroomsignaal kregen. Net voor dat moment, zetten ze een stapje terug. Ze zoeken letterlijk de grenzen op.’

Ben Aernouts, onderzoeker in Leuven, zag dat koeien anders met het systeem omgaan dan geiten en schapen, waarbij ook een onderzoek loopt. ‘Kleine grazers keerden sneller terug naar de toegelaten virtuele zone als ze een signaal hoorden. Ook andere dieren van de kudde keerden vaker terug naar hun vorige positie als er bij één van de schapen of geiten een piepje te horen viel. Koeien daarentegen graasden veel dichter bij de grenzen, op zoek naar vers gras, en zetten rustig een stapje terug bij een piepje. In het koppel met de koeien ging wel 150 maal per dag het piepje af, bij geiten vaak niet meer dan 20 keer.’

Zelfs stripgrazen werkt

Veehouder Mens is blij met de technologie. ‘De eigenaar van het natuurgebied wil alle afrasteringen weghalen, maar met deze techniek kan ik het gras in het natuurgebied toch begrazen. Dit jaar gaan we ook de kalveren van sensoren voorzien, omdat zij toch op latere leeftijd gaan zwerven en bij hun moeder vandaan gaan.’

Mens is inmiddels zo vertrouwd met het systeem dat hij koeien omweidt en ze nieuwe percelen toewijst en de toegang tot oudere percelen digitaal afsluit. Afgelopen jaar bleek zelfs stripgrazen te werken. ‘Elke dag kregen ze, via de app op mijn telefoon, er een strook van 10 meter gras extra bij. Zolang je ze de ruimte geeft, met rust laat en ze hun eigen gang laat gaan, werkt dat prima.’

Onderzoek naar dierwelzijn

Ook dit jaar gaat het onderzoek naar de toepassingen van de techniek door. De eerste publicaties over onder meer de gevolgen voor dierwelzijn worden komende maand gepubliceerd.

Robin maakte diverse filmpjes van de werking van de virtuele afrastering. Zo is er ook een prachtig filmpje van het stripgrazen te bekijken.

Klik hier om het filmpje te zien.