Het gebeurt nog wel eens dat veehouders met voldoende ruwvoer de laatste snede gras weggeven of door schapen af laten eten. ‘Zonde’, vindt Maurice Severt, melkveespecialist en weidecoach bij ForFarmers.
Het gras dat er nu nog staat én nog steeds groeit, heeft een heel mooie kwaliteit met vooral veel eiwit. Bij de oogst van een snede van 1500 tot 2000 kilo droge stof per hectare en een uiteindelijke ruweiwitwaarde in het ingekuilde gras van 200 gram, heb je 48 of 64 kilo stikstof per hectare te pakken’, rekent Severt snel voor.
Twintig procent van alle eiwit
De melkveespecialist heeft de cijfers van Vruchtbare Kringloop Achterhoek erbij gepakt en redeneert verder. ‘Het eiwit dat je in deze laatste snede wint, is voor veel bedrijven 22 procent van de totale ruweiwitoogst per hectare per jaar. Dat is toch zonde om niet te oogsten en te benutten.’
Hoewel het weer nu nog niet richting inkuilen wijst, komt er volgens Severt altijd een moment waarop het kan. ‘Kuil het vervolgens apart in, zodat je het eiwit ook goed kan benutten.’
Eiwitrijk toetje
Volgens Severt hebben vrijwel alle bedrijven nog wel gras staan dat oogstbaar is. ‘Ook omdat het bij weiden nu toch steeds lastiger wordt om het gras echt af te laten grazen. Bedrijven die dat wel van de koeien vragen, verliezen langzaam melk. Voor de meeste melkveehouders die nog weiden dan, is het herfstgras een mooi, eiwitrijk toetje naast het bijna volledige winterrantsoen. Al nemen ze een halve kilo eiwit buiten op, dat bespaart toch weer 15 eurocent per koe per dag.’ Severt adviseert om de koeien liefst in de middag even te weiden als het gras het meest droog is en het suikergehalte het hoogst.
Nog steeds droogtegevolgen löss
Binnen de versgrascijfers van deze week hebben drie van de vier regio’s de voor deze periode normale, heel hoge eiwitwaarden. Dit resulteert in sommige gebieden zelfs in vem-waarden van 1000. Alleen de lage eiwit- en hoge suikerwaarden op de lössgrond wijken af. ‘Eigenlijk is de lössgrond het hele jaar al afwijkend. Waarschijnlijk komt dit door de droogte’, stelt Severt. ‘Er is op lössgrond ook te weinig gegroeid en nu zijn er dus nog steeds verstoorde voederwaarden.’
regio | bodemtemperatuur | grasgroei (kg ds/ha/dag) | grasgroei (kg ds/ha/dag) | ds-gehalte vers gras (%)* | ruw eiwit (g/kg ds)* | vem/kg ds* | suiker (g/kg ds)* | vcos* |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Noord (klei/zand) | - | - | - | - | - | - | - | - |
Oost (klei/zand) | - | - | - | 12,5 | 278 | 1005 | 60 | 84,1 |
N.H./polders (klei) | - | 44 | - | - | - | - | - | - |
West (veen/klei) | - | - | - | - | - | - | - | - |
Midden (klei/zand) | - | 48 | - | 17,8 | 259 | 940 | 73 | 79,8 |
Zuid-West (klei) | - | - | - | - | - | - | - | - |
Zuid (löss) | - | 48 | - | 19,9 | 170 | 994 | 184 | 82,1 |
Zuid (zand) | - | - | - | 14,1 | 265 | 1042 | 85 | 86,3 |
Bronnen: ABZ Diervoeding, Agrifirm (Grasmonitor), CAV Den Ham, De Heus (www.kijkopgras.nl), De Samenwerking (Weidewijzer), Schothorst Feed Research, ForFarmers (VersGrasMonitor), AgruniekRijnvallei, Voergroep Zuid, Eurofins Agro, Grip op Gras, Groeikracht, KTC Zegveld, Aeres Hogeschool, Amazing Grazing en Precisielandbouw.nl * > 1700 kg ds/hectare
Figuur 1 – Verloop van vem in 2019
Figuur 2 – Verloop van ruw eiwit in 2019
Figuur 3 – Verloop van suiker in 2019
Regenval maakt doorgaan met weiden er niet eenvoudiger op, maar op veel percelen staat nog een mooie snede gras.
Op veel plekken kwam de groei juist afgelopen twee weken nog even lekker op gang. Hoe dan ook, de mooiste en beste manier om dat gras te benutten is via de bek van de koe. Dus als de draagkracht het maar even toelaat, laat de koeien de wei maar in.
Weidesysteem loslaten
Dit is ook het moment om je weidegangsysteem te laten voor wat het is en de koeien gewoon elke dag een vers perceel te geven en zo snel te gaan roteren over al je beweidbare percelen. In twee tot drie weken heb je dan al je percelen een keer gehad. Daarmee krijgen de koeien voortdurend smakelijk gras voor de bek en heb je de minste vertrapping. Als weiden uiteindelijk niet meer gaat, heb je met dit systeem zo veel mogelijk gras kort gekregen voor de winter.
REAGEER