Na de bovengemiddelde kwaliteit van het voorjaarsgras lijkt de kwaliteit van het gras zich momenteel te normaliseren.
‘Gemiddeld 940 vem en 180 tot 200 ruw eiwit zijn uitslagen die horen bij de zomer’, zo vertelt Theo van der Weiden, coördinator van Kijk op Gras bij De Heus Voeders. ‘De gemiddelde kwaliteit samen met het huidige aanbod van het gras zorgen er wel voor dat de melkproductie onder druk staat. Koeien moeten er veel meer voor doen om voldoende gras op te nemen. Het gras is minder smakelijk, er staat minder en de kwaliteit is teruggelopen. Daarom is het belangrijk om de pensvulling goed in de gaten te houden en de verwachtingen van wat de koe daadwerkelijk in het land opneemt, niet te overschatten’, aldus Van der Weiden. ‘Als je de melkproductie op niveau wilt houden, dan moet je eigenlijk een compleet rantsoen bijvoeren. Als je alleen mais bijvoert, ontkom je er eigenlijk niet aan om ook eiwit aan te vullen.’
Grondwaterpeil te ver weg
De grasgroei ligt in de meeste delen van Nederland stil, al zijn er wel flinke regionale verschillen. ‘Het vocht moet echt van boven komen, het grondwaterpeil zit inmiddels te ver weg voor de grasplant. Maar als er al iets aan regen valt deze dagen, dan heeft het meeste gras dat water nodig om te herstellen. Groeien komt pas later’, aldus Van der Weiden. ‘Sommige bedrijven kiezen ervoor om op te stallen omdat er geen gras meer is. Als er nog wel wat groeit, dan zijn dat van die groene puntjes. Dat is dan wel pittig gras. Daar kan je rekening mee houden door een structuurbron in de vorm van wat hooi bij te voeren.’
regio | bodemtemperatuur | grasgroei (kg ds/ha/dag) | grasgroei (kg ds/ha/dag) | ds-gehalte vers gras (%)* | ruw eiwit (g/kg ds)* | vem/kg ds* | suiker (g/kg ds)* | vcos* |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Noord (klei/zand) | 18 | 28 | - | 21,8 | 188 | 931 | 151 | 79,3 |
Oost (klei/zand) | - | 13 | - | 19,7 | 202 | 988 | 129 | 82,6 |
N.H./polders (klei) | 16 | 21 | - | 16,0 | 196 | 935 | 120 | 80,4 |
West (veen/klei) | 18 | 28 | - | 20,9 | 225 | 976 | 130 | 82,2 |
Midden (klei/zand) | - | 53 | 98 | 23,8 | 190 | 943 | 149 | 80,1 |
Zuid-West (klei) | - | - | - | 26,5 | 159 | 903 | 156 | 76,8 |
Zuid (löss) | - | 0 | 0 | 19,7 | 175 | 971 | 144 | 81,0 |
Zuid (zand) | - | - | - | 21,7 | 200 | 1039 | 176 | 85,0 |
Bronnen: ABZ Diervoeding, Agrifirm (Grasmonitor), CAV Den Ham, De Heus (www.kijkopgras.nl), De Samenwerking (Weidewijzer), Schothorst Feed Research, ForFarmers (VersGrasMonitor), AgruniekRijnvallei, Voergroep Zuid, Eurofins Agro, Grip op Gras, Groeikracht, KTC Zegveld, Aeres Hogeschool, Amazing Grazing en Precisielandbouw.nl * > 1700 kg ds/hectare
Figuur 1 – Verloop van vem in 2019
Figuur 2 – Verloop van ruw eiwit in 2019
Figuur 3 – Verloop van suikergehalte in 2019
Vooral waar het droog is op zandgronden, zie je af en toe percelen die duidelijk groener blijven. Goede kans dat er dan rode of witte klaver in staat. Klavers wortelen dieper en kunnen beter tegen droogte. In kruidenrijk grasland zie je hetzelfde effect. Er zitten behalve verschillende klavers nog een paar soorten in die dieper wortelen, zoals smalle weegbree en cichorei. Mooi meegenomen.
En er zijn meer redenen om bij inzaai te overwegen een deel klaver mee te zaaien. Het wonderlijke plantje bindt stikstof uit de lucht en zorgt bij een klaveraandeel van 20 procent voor 100 kg extra stikstof in de zode.
Het gras snoept daarvan mee, groeit beter door en heeft daardoor ook minder last van roest in het najaar. Een gras-klavermengsel is smakelijker en heeft een hogere voederwaarde. Koeien bleken in proeven 1 kg droge stof meer op te nemen van een gras-klavermengsel en gaven 1,4 kg meetmelk extra.
Rode of witte klaver
Voor weidegras is een mengsel met witte klaver geschikt, op maaipercelen kun je vooral goed met rode klaver werken. Maar je ziet voor maaien en weiden ook wel beide in één mengsel, ze vullen elkaar aan.
Op veengrond wil klaver niet goed gedijen en voor alle andere gronden geldt dat de pH goed moet zijn (> 5,5-6), het organischestofgehalte niet te hoog en de ontwatering in orde. Het is verstandig om in te zaaien voor eind september, daarna is de opkomst van klaver minder vlot.
REAGEER