De normale kwaliteitswaarden van het verse gras keren langzaam maar zeker terug.
Dat betekent een oplopend vem-gehalte en veel eiwit. Alleen het suikergehalte blijft, als gevolg van de warme nachten, nog achter vergeleken bij andere jaren. ‘De vem-waarde stijgt omdat de formule waaruit de vem wordt berekend ook de energie uit penseiwit meeneemt’, zo legt Theo van der Weiden uit, coördinator versgrasonderzoek bij De Heus Voeders. ‘Waarden van 950 tot 1000 vem klinken hoog, maar in de praktijk zie je toch dat koeien met een flink aandeel weidegras in het rantsoen energie tekortkomen.’
Extra structuur voor rust in het rantsoen
Van der Weiden adviseert om naast energie – bijvoorbeeld in de vorm van snijmais – ook structuur bij te voeren. ‘Het jonge gras is na de droogte hard gegroeid en heeft veel blad en weinig stengel. Herfstgras is snel verteerbaar en om rust in het rantsoen te krijgen is wat extra structuur belangrijk.’
Ook wijst Van der Weiden op de mineralenvoorziening. ‘Het kaligehalte is nu hoger als gevolg van de late bemesting. Een verhoogde kaliopname kan voor verdringing zorgen van andere elementen. Het is goed om daar alert op te zijn.’
Drogestofopname lager bij regen
Eind september is volgens Van der Weiden de periode dat er een omslag komt in het rantsoenaanbod. ‘Zeker wanneer het regent moeten koeien veel kilo’s vers gras opnemen om voldoende kilo’s droge stof binnen te krijgen. Tot nu toe ging het om een weiderantsoen met wat aanvulling op stal. Als je de melkproductie op peil wilt houden, moet je nu meer gaan denken vanuit een winterrantsoen waarbij nog wat extra eiwit afkomstig is vanuit het weidegras.’
regio | bodemtemperatuur | grasgroei (kg ds/ha/dag) | grasgroei (kg ds/ha/dag) | verwachte grasgroei | ds-gehalte vers gras (%)* | ruw eiwit (g/kg ds)* | vem/kg ds* | suiker (g/kg ds)* | vcos* |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Noord (klei/zand) | - | 54 | 75 | 26 | 28,2 | 257 | 970 | 53 | 80,4 |
Oost (zand) | - | 28 | - | - | 22,2 | 256 | 1008 | 103 | 83,7 |
N.H./polders (klei) | 18,0 | 60 | - | - | 18,0 | 240 | 935 | 61 | 80,6 |
West (veen) | 17,0 | 29 | - | 68 | 19,2 | 279 | 962 | 73 | 81,3 |
Midden (klei/zand) | - | 34 | - | - | 15,7 | 251 | 934 | 62 | 79,5 |
Zuid-West (klei) | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
Zuid (löss) | - | - | - | - | - | - | - | - | - |
Zuid (zand) | - | - | - | 18 | - | - | - | - | - |
* gras > 1700 kg droge stof per ha
Bronnen: ABZ Diervoeding, Agrifirm ( Grasmonitor), CAV Den Ham, De Heus (www.kijkopgras.nl), De Samenwerking (Weidewijzer), Schothorst Feed Research, ForFarmers (VersGrasMonitor), AgruniekRijnvallei, Eurofins Agro, Grip op Gras, KTC Zegveld, Aeres Hogeschool, Amazing Grazing en Precisielandbouw.nl
Goed weiden is vooruitdenken. Dit keer is het advies om alvast over volgend weideseizoen na te denken. Hoe beviel het weiden je dit jaar met je huidige huiskavel? Valt er met een kavelpad of een bredere dam, of zelfs een extra dam, nog wat te verbeteren aan de bereikbaarheid van sommige percelen? In het najaar en de winter kun je daar klussen voor inplannen waar je volgend seizoen van begin af plezier aan kunt beleven.
Vergroot je weideplatform
Een ander onderdeel is je bouwplan. Maispercelen komen leeg. Wellicht verbouw je gewoontegetrouw mais op percelen van je huiskavel. Het valt te overwegen om gras in te zaaien om je weideplatform op de huiskavel te vergroten. Met een grotere huiskavel kun je vlotter en meer uren weiden en krijg je meer vers gras rechtstreeks in de koe.
Los van die keuzes is het najaar sowieso de mooiste tijd om gras in te zaaien. De bodem is nog warm en meestal is de vochtvoorziening geen probleem en de onkruiddruk lager dan in het voorjaar. Kijk wel goed wat het weer doet, want momenteel is het in sommige regio’s toch nog te droog.
REAGEER