Stikstof

Halvering veestapel levert ‘slechts’ 35 procent minder stikstof op

In een realistisch scenario leveren technische maatregelen bij een gelijkblijvende veestapel 30 procent minder stikstof en 15 procent minder broeikasgassen op
In een realistisch scenario leveren technische maatregelen bij een gelijkblijvende veestapel 30 procent minder stikstof en 15 procent minder broeikasgassen op

Een halvering van de Nederlandse veestapel leidt slechts tot 35 procent minder stikstof en 21 procent minder broeikasgassen.

Dit concludeert Wim de Vries, persoonlijk hoogleraar Integrale stikstofeffectanalyse bij Wageningen UR, in een artikel in het tijdschrift Wageningen World op basis van modelberekeningen.

Meer CO2 door omzetten grasland

Het effect van het halveren van de veestapel – door De Vries het scenario ‘Tjeerd de Groot’ genoemd – is minder groot dan de voorstanders van snijden in de veestapel verwachten. Het levert 35 procent stikstofreductie en 21 procent reductie van broeikasgassen op. Dit komt volgens de hoogleraar onder meer doordat Nederland mest exporteert. Als de veestapel halveert, gebeurt dat niet meer en dus blijft de stikstof in Nederland. Bij minder vee gaat bovendien de oxidatie van veen gewoon door en wordt grasland omgezet in akkerland, wat zorgt voor meer CO2-uitstoot.

Enkel techniek ook onvoldoende

Volgens De Vries kunnen boeren de stikstof- en klimaatdoelen van de overheid ook niet halen met enkel technische maatregelen. Weliswaar kan daarmee de stikstofuitstoot worden gehalveerd, maar de reductie van broeikasgas blijft steken op 25 procent. Dat is genoeg voor 2030, maar onvoldoende voor 2050 als de reductie 50 procent moet zijn. Dit techniekscenario is bovendien gebaseerd op cijfers van de leveranciers van technieken. ‘Maar in de praktijk werkt de apparatuur vaak net iets minder goed. Bovendien zullen niet alle boeren hierin investeren’, merkt de hoogleraar op. In een meer realistisch scenario verminderen technische oplossingen ongeveer 30 procent van de stikstofemissies en slechts 15 procent van de broeikasgassen.

Combineren meest realistisch

Volgens de modelberekeningen is het meest realistische scenario een combinatie van technische maatregelen en een 25 procent kleinere veestapel. Hiermee kan een stikstofreductie van 50 procent en een reductie van broeikasgassen met 25 procent worden gerealiseerd. Overigens is dit laatste nog steeds onvoldoende voor de doelstellingen van 2050. Maar volgens De Vries wordt ook met een halvering van de veestapel in combinatie met technische maatregelen de benodigde 50 procent reductie niet gehaald.

Ook wisselwerking meegenomen

De onderzoeksgroep van De Vries ontwikkelde een model dat alle uitstoot van stikstofverbindingen en broeikasgassen door de landbouw berekent. Met dit model rekenden de onderzoekers het effect door van verschillende maatregelen. Hierbij hielden ze ook rekening met de wisselwerking tussen maatregelen. Sommige maatregelen hebben een positief effect op de stikstofuitstoot, maar pakken minder gunstig uit voor de emissie van broeikasgas.