Vaak negatieve energiebalans rond droogzetten

Koeien kort voor de droogstand een ander rantsoen geven om de melkgift te reduceren, zorgt op dat moment dikwijls voor een negatieve energiebalans.

Dat stelde Tine van Werven, dierenarts en universitair hoofddocent aan de Faculteit Diergeneeskunde, tijdens het lanceringssymposium van de droogzetfacilitator Velactis. Een negatieve energiebalans zorgt voor een verhoogde concentratie nefa’s ofwel vrije vetzuren in het bloed van de koe, die op hun beurt de afweer negatief beïnvloeden. ‘Bij koeien met een verhoogde concentratie nefa’s zien we dat de witte bloedcellen (leucocyten) minder effectief bacteriën aanpakken; de witte bloedcellen reageren trager en doden de bacteriën minder goed af. Hierdoor krijgt de bacterie de kans om zich te vermenigvuldigen en op die manier klinische mastitis te veroorzaken.’

Vervijfvoudiging nefa’s bij alleen hooi

Van Werven liet onderzoek zien dat aantoonde dat wanneer koeien zes dagen voor droogzetten alleen hooi krijgen, het aantal nefa’s in het bloed vervijfvoudigt. ‘Deze koeien krijgen een energetisch tekort wat metabool een enorme aanslag op de koe is.’

Het alternatief voor de melkgift reduceren door voeding is gewoon abrupt droogzetten. ‘Maar er blijkt een lineair verband tussen de hoeveelheid melk bij droogzetten en de kans op een nieuwe infectie in de droogstand.’ Volgens Van Werven zorgen namelijk dezelfde witte bloedcellen die de melk in de uier moeten afbreken en absorberen ook voor de afweer in de uier. ‘Simpel gezegd zitten de leukocyten bij een hoge melkgift bij droogzetten volgevreten in een hoekje van de uier te kijken als er een bacterie de uier binnenkomt. En bedenk daarbij dat een koe met een hoge melkproductie ook een grotere kans op melk lekken en dus open slotgaten heeft.’

Reductie van twee derde van de melk

Farmaceut Ceva introduceert met het middel Velactis naar eigen zeggen een zeer praktisch alternatief. ‘In dit geval hebben we het echt over een ‘droogzetter’. De voorgeschreven injectie van 5 milliliter direct na de laatste melking zorgt ervoor dat de hoeveelheid melk die een koe normaal nog aan zou maken met twee derde tot drie kwart wordt gereduceerd’, vertelde dierenarts Jonne Twerda namens Ceva. Het middel remt de werking en aanmaak van prolactine, wat de melkproductie reguleert. ‘Het middel is een grote verbetering voor de uiergezondheid en het dierwelzijn en met name geschikt voor koeien die meer dan 12 kilo melk geven op het moment van droogzetten.’