Van KringloopWijzer naar Minas 2.0

Naast duurzaamheid is robuustheid een woord dat overal opduikt. In de fokkerij werken we de laatste jaren niet alleen aan een mooie en productieve koe, maar ook aan een robuuste, stevige koe die tegen een stootje kan.

In het mestbeleid hebben we óók behoefte aan robuustheid: stimulerend en rechtvaardig enerzijds, eenvoudig controleerbaar en met beperkte administratie anderzijds. De KringloopWijzer als beleidsinstrument lijkt hier nu niet aan te kunnen voldoen. Dit zit hem vooral in het ruwvoer: het is overal ruim aanwezig en de oogst ervan is niet of tegen hoge kosten te kwantificeren.

Aan- en afvoer mineralen

De aan- en afvoer van mineralen is echter wél heel nauwkeurig en betrouwbaar in beeld, en hier gaat het uiteindelijk om. Voor het bepalen van de fosfaatproductie per koe zouden we prima kunnen werken met alleen deze aan- en afvoer in de vorm van melk, vlees, voer, mest en kunstmest. Eigenlijk een soort Minas 2.0. Op basis van deze input én een database met volledige KringloopWijzers kan een rekenregel ontwikkeld worden waar een driejarig gemiddelde uitkomt voor ieder bedrijf.

Vervolgens is het van belang dat we het jaar erop ook mogen rekenen met deze uitkomst: aan het begin van het jaar weten we dan precies hoeveel vee we kunnen houden binnen onze fosfaatrechten. Ook deze staan vast: overdracht van fosfaatrechten vindt alleen plaats per 1 januari. Rechten die in een jaar worden gekocht of toegekend, tellen pas het volgend jaar mee. Positieve resultaten, maar ook de tegenvallers in stikstof- en fosfaataanvoer tellen óók pas het volgend jaar mee.

Goede milieuprestaties stimuleren én belonen

Al met al leidt dit tot een systeem waarin weersomstandigheden, lengte van de maiskuil of fosforgehalte van de graskuil geen directe invloed meer hebben, maar goede milieuprestaties wél gestimuleerd en beloond worden. Administratieve lasten zijn beperkt en de controleerbaarheid is goed, vrijwel alle informatie is immers aanwezig in de centrale KringloopWijzer.

Het wordt tijd dat niet juridische houdbaarheid, maar rechtvaardigheid en visie het beleid gaan bepalen. Aan één voorwaarde daarvoor is ondertussen voldaan: er is weer een ministerie van Landbouw met aan het hoofd een nieuwe en robuuste minister, Carola Schouten.