Is de landbouwvisie een illusie?

De visie van minister Schouten lijkt een handleiding tot een verbeterde wereld. Tot mijn grote vreugde krijgt ook de consument een rol bij deze verbetering.

De visie stelt terecht dat je niet steeds hogere eisen kunt stellen aan boeren en tuinders zonder dat daar iets tegenover staat. Het voelt alsof de consument op de vingers wordt getikt omdat deze altijd te weinig wil betalen.

Lokken met goedkope producten

Vanmorgen was ik in de supermarkt en ik deed hetzelfde als heel veel andere mensen. Ik laadde een boodschappenkarretje vol met vertrouwde, maar ook wel goedkope producten. Twee vragen kwamen bij me op: hoe kun je ooit afdwingen dat de consument niet de producten voor de laagste prijs wil kopen? Maar ook: wie wordt er eigenlijk beter van als ik niet de goedkopere, maar juist de duurdere producten koop? Op de duurdere producten zit de hoogste marge. Het lijkt er dus op dat in ieder geval de supermarkt hier beter van wordt. Tegelijkertijd lokt die supermarkt de consument met aanbiedingen, dus goedkopere artikelen. Dit betekent dat niet alleen de consument, maar ook de supermarkt een andere rol moeten krijgen.

Meer kopen voor minder geld

Die supermarktketens worden gerund door directeuren, maar eigenlijk zijn de winkels van aandeelhouders. Ook van hen wordt een andere rol verwacht. Ik ben benieuwd wat er gebeurt op de aandeelhoudersvergadering als wordt aangekondigd dat winst vanaf nu slechts bijzaak is. De aandeelhouders moeten vanaf nu genoegen nemen met een verhoging van de biodiversiteit. En als bodemoverschotten worden verlaagd, dan moeten de aandeelhouders daar blij van worden. Want dat is immers de kern van kringlooplandbouw.

Naar mijn idee mist deze visie van onze minister een belangrijk element. Onze samenleving is gebaseerd op een groeiende economie. Mensen willen steeds meer kopen voor minder geld. En dat veranderen we niet zo snel. En dat maakt deze visie tot de zoveelste papieren visie.