Betekent duurzaamheid ook duurzaam in de portemonnee?

Het lijkt wel ‘high fashion’. Het woord duurzaamheid verschijnt elke dag wel ergens in de pers. Zoveel inhoud als het kan hebben, zo hol klinkt het af en toe. Wat is duurzaamheid precies? En hoe duurzaam is duurzaam als het gaat over de productie van goederen of de productie van voedsel? Duurzaamheid lijkt mij vooral een erg meervoudig definieerbaar begrip dat tenenkrullend veel wordt gebruikt en vaak beter klinkt dan het aan inhoud bevat.

Vlaamse DuurzaamheidsMonitor

Afgelopen week was in Vlaanderen de introductie van de DuurzaamheidsMonitor Melkveehouderij in Sint-Niklaas. Het centrale doel: inhoud geven aan duurzaamheid voor de melkveehouderij in de praktijk. Aan de hand van 35 vrij in te vullen punten zou de duurzaamheid van melkveebedrijven in kaart worden gebracht tijdens de driejaarlijkse IKM-controle. De nadruk lag er vooral op het niet verplicht zijn van de scorekaart en op de economische return die de verschillende duurzaamheidsvoorwaarden zouden opleveren.

Wie met een praktijkgerichte landbouwachtergrond in de zaal zat, zal wellicht snel een blik hebben geworpen op de 35 punten tellende actielijst. De neiging is groot om dan meteen de optelsom voor het eigen bedrijf te maken. Akkoord, bij een vrijwillige invulling is het niet moeilijk voor een doorsnee bedrijf om punten te scoren en ook akkoord als de voorstanders zeggen dat vele zaken ook economisch rendement geven.

Maar wat als de vrijblijvendheid vervalt en het tot een verplichting komt? Want niet elke boer is geneigd en heeft het talent om de deuren voor het grote publiek open te zetten. En is een bedrijf met een koeborstel en gebruik van bijvoorbeeld melkershandschoenen per definitie duurzamer uitgevoerd dan een bedrijf zonder? Dat kun je je afvragen. En zonnepanelen, dat is energiewinning, daar staan toch nog grote vraagtekens als het gaat over de productie en recycling van die panelen? Hoe duurzaam gaat dat?

Economisch duurzaam

De drie P's (People, Planet en Profit) waren in Sint-Niklaas veelgebruikt en zijn inmiddels alom vertegenwoordigd. Juist de distributiesector neemt dit graag in de mond om vervolgens duidelijk te maken dat zij daar het meest en het best mee bezig zijn. Nee, niet zij, wel de veehouder en dan de consument, moeten daar in hun ogen nog een hele slag maken. Sta me toe te zeggen dat juist de economische duurzaamheid nog wel de belangrijkste blijft, dat zal de distributiesector ook niet weerleggen. Want zonder die economische duurzaamheid is ecologische en sociale duurzaamheid een illusie.