Kringlooplandbouw loopt vast op ammoniakbeleid

De overheid moet het ammoniakbeleid meer laten vieren. Het huidige beleid blokkeert de ontwikkeling van de kringlooplandbouw en het daarmee samenhangende duurzame bodemgebruik. Dat vindt het Netwerk Vitale Landbouw en Voeding.

‘Het beleid is sterk gebaseerd op end-of-pipe-oplossingen zoals stalsystemen en zodebemesting. De kwaliteit van de mest voor de bodem en uiteindelijk ons voedsel staan daarin niet centraal’, zo constateert het netwerk vandaag in een open brief aan landbouwminister Schouten.

De brief is mede opgesteld door Frank Verhoeven van adviesbureau Boerenverstand en directeur Jan Willem Erisman van het Louis Bolk Instituut.

Knelpunten kringlooplandbouw analyseren

Binnen het regeerakkoord is kringlooplandbouw opgenomen als een gewenste richting naar duurzame landbouw. Afgelopen vrijdag, 25 mei, kwamen circa vijftig vooruitstrevende kringloopboeren, onderzoekers, belangenbehartigers en adviseurs bijeen om de knelpunten en kansen van de kringlooplandbouw te analyseren.

Zij constateerden onder andere dat er binnen het beleid een groot gebrek is aan samenhang tussen het stikstof- en ammoniakbeleid, het fosfaatbeleid en het klimaatbeleid. ‘Dit heeft tot gevolg dat de overheid geen consistente koers vaart ten gunste van kringlooplandbouw’, aldus de briefschrijvers. Bovendien frustreert het huidige beleid de bodemherstellende maatregelen die de kringloopboeren voorstaan.

Ammoniakbeleid grootste struikelblok

Het grootste struikelblok is het ammoniakbeleid, stelt Boerenverstand-voorman Frank Verhoeven. ‘Het mestbeleid stuurt al dertig jaar op ammoniak. Dat blijft leidend, als boer loop je daar altijd tegenaan. Dat zit duurzaam bodembeheer in de weg. Boeren zouden veel meer ruimte moeten krijgen om zelf te bepalen wanneer, hoe en waarmee ze de mest toedienen.’

Het verkrijgen van ontheffing voor bovengronds uitrijden is bijvoorbeeld heel lastig, geeft hij aan. ‘De overheid moet het ammoniakbeleid veel meer laten vieren.’

Dalende voedselkwaliteit

Het huidige mestbeleid heeft bovendien tot gevolg dat er binnen de landbouwpraktijk onvoldoende oog is voor de achteruitgang van de bodemkwaliteit. Het verlies aan mineralen en sporenelementen in de bodem tikt ook door in de gewassen; daardoor gaat de kwaliteit van het geproduceerde voedsel eveneens achteruit, waarschuwen de briefschrijvers.

Het netwerk stelt daarom voor om – in samenwerking met de provincies – een samenhangend omschakelprogramma op te tuigen naar kringlooplandbouw in 2030, waarbij per regio/grondsoort specifieke doelen kunnen worden gesteld.

Klik hier om de open brief te lezen.