Inkomen extensief bedrijf stabieler, maar randvoorwaarden belangrijk
Natuurinclusief boeren kan lonend zijn, maar om een goede boterham te verdienen zijn er wel een aantal voorwaarden nodig. Zo is het voor het verdienvermogen essentieel dat er meerdere inkomstenbronnen zijn, maatschappelijke diensten worden beloond en er betaalbare grond beschikbaar is.
Dat is de conclusie van het project Onder de Streep, waarin Wij.Land en de Natuurverdubbelaars samen met regionale partners en bedrijfseconomisch adviseurs op 88 melkveebedrijven verspreid over Nederland onderzochten wat de gevolgen zijn van een overstap naar een meer extensieve melkveehouderij.
Inkomens kruipen naar elkaar toe
De 88 bedrijven zijn verdeeld in drie groepen: een extensieve groep (tot 10.159 kg melk per hectare), een licht extensieve groep (van 10.160 tot 15.930 kg melk per hectare) en een gemiddelde groep (meer dan 15.930 kg melk per hectare).
Uit de analyse bleek dat de inkomens per onbetaalde arbeidsjaareenheid (oaje ) in de periode 2021 tot en met 2023 dichter naar elkaar toe zijn gekropen. De groep met de hoogste intensiteit noteerde in alle drie jaargangen het hoogste inkomen, maar de verschillen zijn kleiner geworden.
Stabieler inkomen voor extensieve bedrijven
De onderzoekers merken op dat het inkomen op de extensieve bedrijven stabieler is, omdat ze minder afhankelijk zijn van externe input zoals krachtvoer. Daarnaast zien ze dat extensieve bedrijven een groter deel van hun opbrengsten uit verschillende bronnen halen. Niet alleen het melkgeld en de omzet en aanwas dragen bij aan hun inkomen, maar ze hebben ook inkomsten uit neventakken en ontvangen meer subsidies en bedrijfstoeslagen.
Hogere mestafzetkosten voor intensievere bedrijven
De groep gemiddelde bedrijven was in 2023 flink meer geld kwijt aan mestafzet. Voor de extensieve bedrijven geldt juist dat zij in 2023 naar verhouding meer niet-toegerekende kosten hadden. De rente, afschrijvingen en algemene kosten blijven hoog, terwijl deze bedrijven deze met minder melk terug moeten verdienen.
