Hoogleraar De Vries: ‘Kritische depositiewaarden zeker niet te laag’

Stichting Agrifacts schetst een onvolledig beeld van de berekening van kritische depositiewaarden.

Dit stelt professor Wim de Vries, hoogleraar Integrale Stikstofeffectenanalyse bij Wageningen Universiteit, als reactie op een publicatie van Stichting Agrifacts (STAF). Hierin wordt gesteld dat het Nederlandse stikstofbeleid is gebaseerd op ondeugdelijk berekende kritische depositiewaarden. Dit zijn de maximale hoeveelheden stikstof die een bepaald type natuur zonder schade kan verdragen. Lees hier het nieuwsbericht dat Veeteelt erover maakte. 

Wat klopt er niet aan de conclusie van STAF dat het model voor de berekening van kritische depositiewaarden rammelt?

‘Het onderzoek van de Amerikaanse statisticus Matt Briggs en de Nederlandse onderzoeker Jaap Hanekamp, waarop STAF deze conclusie baseert, is onvolledig. Zij verwijzen naar één studie uit 2014 waarbij is gekeken naar het effect van toegediende stikstof op een ecosysteem en suggereren impliciet dat dit de basis is van de kritische depositiewaarden in Nederland. Maar het onderzoek naar kritische depositiewaarden is gebaseerd op een aantal verschillende methoden, waarvan dit er maar één is. Een ander voorbeeld zijn studies waarin het verband is onderzocht tussen soortenrijkdom en de aanwezige stikstofdepositie. Al deze methoden zijn degelijk wetenschappelijk onderbouwd, gecontroleerd door andere wetenschappers en gepubliceerd in onafhankelijke wetenschappelijk tijdschriften.’

We hoeven dus geen twijfel te hebben over de hoogte van de kritische depositiewaarden waarop het Nederlandse stikstofbeleid is gebaseerd?

‘Wetenschappelijk onderzoek gaat altijd gepaard met onzekerheden en ook de kritische depositiewaarden kennen een bandbreedte. Daarbij kun je altijd discussie voeren over de definitie van ”kritisch”. Is dat de waarde waarbij een plantensoort al lichte schade ondervindt of is dat de waarde waarbij een plantensoort volledig verdwijnt? Een kritische depositiewaarde is dus nooit een absolute waarheid. Maar er is geen enkele reden om te veronderstellen dat de kritische depositiewaarden in Nederland systematisch te laag zijn vastgesteld.’

Critici zullen wijzen op het feit dat het, ondanks overschrijding van kritische depositiewaarden, met sommige natuurgebieden in Nederland prima gaat.

‘De kwaliteit van de natuur wordt niet alleen bepaald door het effect van stikstof op de natuur, maar is een ingewikkeld samenspel van veel factoren. Er zullen altijd plaatsen zijn waar het met de achteruitgang van de natuur meevalt. Maar er zullen ook plaatsen zijn waar het juist tegenvalt. Je mag uit enkele meevallers niet de conclusie trekken dat de kritische depositiewaarden niet kloppen.’