Wetenschappelijke kritiek op ammoniakbeleid

De wetenschappelijke onderbouwing van het Nederlandse ammoniakbeleid is ondermaats, concluderen de wetenschappers Jaap Hanekamp en Marcel Crok. In samenwerking met vakblad V-focus hebben zij die wetenschappelijke onderbouwing getoetst.

In Nederland daalt de ammoniakemissie fors, volgens officiële documenten. Die daling volgt uit theoretische berekeningen, omdat de emissie van ammoniak niet rechtstreeks te meten is.

De twee onafhankelijke Nederlandse onderzoekers, die werden bijgestaan door de Amerikaanse statisticus Matt Briggs, betwijfelen de juistheid van die theoretische berekeningen. De daling van ammoniak is namelijk niet terug te vinden in de daadwerkelijke metingen van ammoniak in de lucht. Sinds 1993 wordt de ammoniak in de lucht systematisch gemeten en die resultaten laten geen duidelijke trend omhoog of omlaag zien.

Onzekerheid in rekenmethodes

De onderzoekers probeerden de berekende emissiecijfers te reproduceren, maar achterliggende data waren niet meer beschikbaar. Op basis van de resultaten van bemestingsproeven die nog wel beschikbaar waren, laten de onderzoekers zien dat er veel onzekerheid zit in de gebruikte rekenmethodes.

Die onzekerheden zijn in de officiële stukken nauwelijks beschreven. De gebruikte emissiecijfers worden daardoor met behoorlijke zekerheid naar buiten gebracht. De onderzoekers concluderen hieruit dat de emissies mogelijk minder zijn afgenomen dan de berekeningen laten zien.

Concentratie in de lucht overschat

Ook ontdekten de onderzoekers dat de ammoniakconcentraties in de lucht structureel worden overschat. Die concentraties variëren sterk in de tijd. Grote pieken hebben veel invloed op het gemiddelde.

Volgens de onderzoekers is het beter om gebruik te maken van de mediaan, de middelste waarneming. Met deze rekenmethode liggen de ammoniakconcentraties in Nederland tientallen procenten lager dan de overheid nu rapporteert.  

Beleid niet effectief

De onderzoekers concluderen dat het sturen op ammoniakemissies niet aantoonbaar effectief is. De berekende emissies zijn flink gedaald, maar dat is niet terug te vinden in de concentraties van ammoniak in de lucht.

Meer lezen

Het rapport van Hanekamp, Crok en Briggs is via de website van V-focus te downloaden. Niet-abonnees kunnen voor een beperkte periode gratis inloggen door een tijdelijk account aan te maken.